Op eerdere vragen van Mirjam Bikker (ChristenUnie) over de sponsoring door Funland van de jeugdshirts van ADO Den Haag, heeft Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind nu antwoord gegeven. Ook wilde Bikker weten of het reclameverbod ook zou gelden voor landgebonden casino’s.
Uitsluitend Landgebonden casino's
Volgens Weerwind moeten landgebonden kansspelaanbieders die ook een online casino hebben, ervoor zorgen dat hun reclames duidelijk niet voor het online casino zijn.
Kindershirts met gokreclame
Bikker was benieuwd waarom het is toegestaan dat het logo van Hommerson (speelautomatenhal) toch op de kindershirts van ADO Den Haag belandde. De seniorenteams van ADO Den Haag worden al gesponsord door de speelautomatenhallen van Hommerson.
De club moest echter voor de jeugdafdeling op zoek naar een andere sponsor, want gokbedrijven mogen niet op kindershirts staan. De jeugdafdeling trok Funland aan, gespecialiseerd in arcadehallen en een dochterbedrijf van Hommerson. Op de kindershirts staat nu het logo van Funland en een kleiner logo van Hommerson.
Kamerlid Mirjam Bikker wees er in haar vragen aan Weerwind op dat het Besluit werving, reclame, en verslavingspreventie kansspelen verbiedt om het logo van vergunninghouders te tonen op producten die voor kinderen bedoeld zijn.
Reclame niet passend
De minister antwoordde hierop dat een vergunninghouder terecht gewezen kan worden door de Kansspelautoriteit (Ksa) als het zich niet aan de regels houdt. Echter, de Kansspelautoriteit kan bedrijven, waar de Ksa geen enkele vorm van zeggenschap over heeft, niet terechtwijzen. Wel vindt de minister dat een dergelijke manier van sponsoren niet gepast is:
“In zijn algemeenheid vind ik het vanuit mijn stelselverantwoordelijkheid niet passend dat bedrijven, niet zijnde vergunninghouders, bij hun reclameactiviteiten (deels) dezelfde naam gebruiken als kansspelaanbieders die ook in hun bedrijfsstructuur zitten. Zij nemen daarmee het risico op de koop toe dat kwetsbare groepen, in het bijzonder minderjarigen, indirect op kansspelen worden geattendeerd.”
Franc Weerwind, Minister voor Rechtsbescherming.
Rol sportbonden
Op de vraag van Mirjam Bikker of Weerwind de cijfers over deze manier van sponsoren wil opvragen bij de sportbonden, gaf hij aan dat NOC*NSF zal gaan inventariseren in welke mate sponsoring door gokbedrijven in de jeugdsport aan de orde is.
Daarnaast heeft de Minister voor Langdurige Zorg en Sport, Conny Helder, de NOC*NSF laten weten dat gokbedrijven hun sponsoring ook niet indirect mogen richten op jongeren.
Mirjam Bikker zou graag zien dat het verbod op sportsponsoring eerder wordt doorgevoerd dan de voorgenomen 1 januari 2025. De minister antwoordde hierop dat dit echter te grote financiële risico’s voor de sport met zich mee zou brengen en blijft erbij dat de gekozen termijn van twee jaar een redelijke termijn is.
Verslavingsrisico lager bij landgebonden casino's
Ook had Mirjam Bikker de vraag of het klopt dat het landgebonden aanbod wel door mag gaan met ongerichte reclame. De minister antwoordde dat het klopt dat het reclameverbod alleen geldt voor online casino’s en bookmakers.
Weerwind verwijst hierbij naar een onderzoek uit 2021 van de Kansspelautoriteit waaruit duidelijk blijkt dat er meer verslavingsrisico’s zijn bij online gokken. Dit komt onder meer door het feit dat er online minder klantcontact is. Bovendien is het online aanbod 24 uur per dag beschikbaar.
Veel landgebonden casino’s en speelautomatenhallen zijn niet 24 uur per dag open, maar er zijn toch enkele die dat wel zijn (Holland Casino in Amsterdam-West en Rotterdam)
Reclame moet duidelijk voor het landgebonden aanbod zijn
Minister Weerwind gaf ook aan dat er een andere reden was waarom het landgebonden aanbod uitgesloten is in het reclameverbod. De zorgen omtrent reclame zijn namelijk pas ontstaan sinds de opening van de online kansspelmarkt in Nederland,
De grote hoeveelheid ongerichte reclame voor online kansspelen zou tot deze zorgen hebben geleid, terwijl deze zorgen er eerder niet waren toen alleen het landgebonden aanbod nog reclame mocht maken.
In de voorgenomen wijziging van het Besluit werving, reclame, en verslavingspreventie kansspelen wordt dan ook benadrukt dat ongerichte reclame alleen mag gaan over het landgebonden aanbod. Aanbieders die een vergunning hebben voor zowel het landgebonden als het online aanbod moeten dus duidelijk naar voren laten komen dat het alleen voor het landgebonden aanbod is.
Aanbieders met een vergunning voor zowel het online aanbod als het landgebonden aanbod zijn Holland Casino, Nederlandse Loterij (TOTO), Fair Play, Circus Casino, Jack’s Casino en Flash Casino.
De vragen van Bikker en antwoorden van Weerwind
Vraag 1
Bent u op de hoogte dat ADO Den Haag voor de sponsoring van de jeugdopleiding en de wedstrijdshirts in kindermaten een samenwerking is aangegaan met Hommerson Funland? Bent u tevens op de hoogte dat Sir Winston Fun & Games broeksponsor is van zowel de volwassen- als de kindermaten van ADO Den Haag?
Antwoord op vraag 1
Ja.
Vraag 2
Bent u ermee bekend dat deze bedrijven beiden onder diezelfde naam aanbieders zijn van casino’s en gokautomatenhallen?
Antwoord op vraag 2
Ja, ik ben ermee bekend dat onder de namen Hommerson en Sir Winston naast arcadehallen ook speelautomatenhallen worden geëxploiteerd.
Vraag 3
Herinnert u zich de antwoorden op onze vragen bij het schriftelijk overleg Besluit Kansspelen op afstand waarin de regering aangaf: “Het is vergunninghouders die de meer risicovolle kansspelen aanbieden verboden hun werving- en reclameactiviteiten te richten op jongeren. Geen enkele vergunninghouder mag die activiteiten op minderjarigen richten. Sponsoring is een vorm van reclame. Het sponsoren van jeugdteams en logo’s van kansspelvergunninghouders op producten die door kinderen worden gedragen, valt duidelijk onder dit verbod.”?
Antwoord op vraag 3
Ja.
Vraag 4
Hoe kan deze sponsoring en affichering plaatsvinden, terwijl artikel 2, derde lid, van het Besluit werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen, kansspelreclame gericht op minderjarigen verbiedt, en met het oog op de uitleg van de Kansspelautoriteit in artikel 2.5, tweede lid, sub a, van de Beleidsregels verantwoord spelen die deze passage zo uitlegt dat ook logo’s of namen van een kansspel of een vergunninghouder die vermeld staan op producten die voor een aanmerkelijk deel door minderjarigen worden gedragen of gebruikt hieronder vallen?
Vraag 5
Bent u met ons van mening dat de sponsoring door gokbedrijven van kindervoetbalkleding, en welke jeugdsportkleding dan ook, niet in lijn is met de regels voor shirtsponsoring en de waarborgen die zijn opgesteld om minderjarigen te beschermen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke conclusie verbindt u hieraan?
Antwoord op vragen 4 en 5
Het klopt dat sponsoring door vergunninghouders van kansspelen niet gericht mag zijn op minderjarigen. De wet- en regelgeving voor kansspelen bevat reeds strenge regels voor reclameactiviteiten door aanbieders die een vergunning hebben voor het organiseren van kansspelen. Daarbij is een belangrijke regel dat deze reclame- en wervingsactiviteiten niet gericht mogen zijn op kwetsbare groepen, waaronder met name minderjarigen. Om die reden mogen vergunninghouders niet aan sponsoring op shirts in kindermaten doen. Indien een vergunninghouder zich niet houdt aan deze regels kan de Kansspelautoriteit (Ksa) als toezichthouder ingrijpen.
Dit wordt anders wanneer de sponsoringactiviteiten ontplooid worden door een onderneming waarover de vergunninghouder geen enkele vorm van zeggenschap heeft. De Wet op de kansspelen en het Besluit werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen (Besluit wrvk) bieden grondslag om de vergunninghouder van kansspelen aan te spreken, omdat die in de wet- en regelgeving de normadressaat is. Of de vergunninghouder in onderhavige gevallen aan te spreken is, is aan de Ksa als toezichthouder.
In zijn algemeenheid vind ik het vanuit mijn stelselverantwoordelijkheid niet passend dat bedrijven, niet zijnde vergunninghouders, bij hun reclameactiviteiten (deels) dezelfde naam gebruiken als kansspelaanbieders die ook in hun bedrijfsstructuur zitten. Zij nemen daarmee het risico op de koop toe dat kwetsbare groepen, in het bijzonder minderjarigen, indirect op kansspelen worden geattendeerd.
Vraag 6
Bent u bereid bij de sportbonden te informeren naar de omvang van deze sponsoring en daarover de Kamer te rapporteren? Wilt u daarbij ook onder de aandacht brengen dat juist sponsoring door gokbedrijven in de jeugdsport geweerd moet worden, omdat een gezonde generatie zo belangrijk is?
Antwoord op vraag 6
De minister voor Langdurige Zorg en Sport heeft bij NOC*NSF onder de aandacht gebracht dat sponsoring door vergunninghouders van kansspelen niet op minderjarigen gericht mag zijn en dat wij het in algemene zin niet passend vinden dat jongeren direct of indirect op kansspelen worden geattendeerd. NOC*NSF zal op hoofdlijnen inventariseren in welke mate sponsoring door kansspelaanbieders in de jeugdsport een rol speelt.
Vraag 7
Klopt het dat het aangekondigde verbod op sponsoring door gokbedrijven enkel ziet op aanbieders van online gokken, en niet op land-based casino’s en speelautomatenhallen? Bent u bereid deze hier ook onder te laten vervallen? Welke aanvullende beleidsvoornemens heeft u daarnaast, gezien deze ontwikkeling?
Antwoord op vraag 7
Het klopt dat de voorgenomen wijzigingen van het Besluit wrvk op reclame- en wervingsactiviteiten zien op reclame voor online kansspelen. Dat is om de volgende redenen. De zorgen omtrent reclame komen voort uit de grote hoeveelheid ongerichte reclame die voor online kansspelen is gemaakt sinds oktober 2021. Onderzoeken laten ook zien dat de verslavingsrisico’s bij online gokken groter zijn dan bij de landgebonden varianten, onder andere omdat er 24/7 online aanbod is en er minder direct klantcontact is dan bij landgebonden aanbod.
De voorgenomen wijzigingen zetten aanvullend neer dat aanbieders die (ook) over een vergunning beschikken voor landgebonden kansspelen moeten voorkomen dat de consument die reclame als reclame voor online kansspelen kan opvatten. Daarmee kan worden voorkomen dat indirect alsnog ongerichte reclame voor online kansspelen wordt gemaakt.
De consultatie van de voorgenomen wijzigingen van het Besluit wrvk is inmiddels afgerond en na de voorhang zal ik het Besluit voorbereiden voor advies van de Raad van State.
Vraag 8
Bent u bereid het verbod op het aangaan van nieuwe sponsorcontracten met aanbieders van (online) kansspelen op zo kort mogelijke termijn in te laten gaan om verdere reeds aangegane contractuele verplichtingen te voorkomen? Welke inzet heeft u bij de reeds aangedane contracten?
Antwoord op vraag 8
Bij de uitwerking van de voorgenomen wijzigingen van het Besluit wrvk is rekening gehouden met het bijzondere belang van de sport voor de volksgezondheid. Een verbod op sponsoring heeft voor de sport verstrekkende financiële implicaties vanwege de reeds aangegane contracten die niet zo snel kunnen worden vervangen voor gelijkwaardige contracten met andere sponsoren. Daarom is voor de ingang van een verbod sportsponsoring een termijn van twee jaar voorzien. Dit acht ik gezien het zwaarwegende belang van verslavingspreventie en het bijzondere belang van de sport een korte, maar redelijke termijn.
