Matchfixing krijgt de laatste tijd behoorlijk veel aandacht. Sinds de uitbraak van de corona-pandemie blijkt dat er bij meer dan 1100 wedstrijden sprake is geweest van verdachte omstandigheden, die wijzen in de richting van zogenaamde ‘matchfixing’. Het Bureau Sportradar, een mondiale organisatie op het gebied van sport en technologie, heeft de afdeling ‘Integrity Services’ opdracht gegeven hier onderzoek naar te doen. 

Nu blijkt dat meer dan de helft van deze 1100 verdachte zaken zich tussen januari en september 2021 hebben afgespeeld. 

Sportradar onderzocht 12 verschillende sporten in 70 landen. Daaruit blijkt dat matchfixing vooral plaatsvindt bij voetbal. En vreemd genoeg voor maar liefst 40% in de lagere divisies. Ook schijnt er matchfixing te gebeuren bij eSports (70 verdenkingen). Maar ook een paar andere sporten scoren hoog: tennis (37 wedstrijden), basketbal (19), tafeltennis (11), ijshockey (9) en cricket (6). Handbal en (beach)volleybal scoren het laagst.

De gevallen van matchfixing in 2021 vinden voor het merendeel plaats in Europa (382 wedstrijden). Een goede tweede is Zuid-Amerika (115 wedstrijden) en de derde in de rij is Azië-Pacific (74). De hekkensluiters zijn Afrika (43), het Midden-Oosten (10) en Noord-Amerika (9).

Overigens is matchfixing niet exclusief iets van de laatste jaren. Al in 2007 schreef Jurriaan van Wessem hier een boek over getiteld ‘Verdachte Voorzetten’. Van Wessem schreef als sportjournalist voor diverse bladen en wees op de mechanismen die matchfixing in de hand werken, zoals clustervorming aan de top, uitzendrechten en premies, de manipuleerbare scheidsrechters (‘G14 fluiters’) en niet te vergeten de onzuivere loting.

Hij publiceerde onder andere de volgende veelzeggende anekdote over lotingen. Er waren in die tijd al tal van geruchten dat die doorgestoken kaart waren. Sommige balletjes, in de grote bokaal waarin gegrabbeld werd voor de loting, zouden verwarmd zijn:

“Waarom zouden die geruchten bestaan, denk je? Ik was zelf bij de loting voor het WK in 1990 in Rome. Ik heb gewoon gezién dat Sophia Loren geschrokken haar hand uit de kom terugtrok toen ze een balletje eruit wilde vissen. Ze had haar vingers verbrand!” Van Wessem schiet in de lach. “Ach, trucjes bij de loting zijn al heel oud”.

UEFA heeft aangekondigd om in samenwerking met spelersvakbond FIFpro hier meer tegen te gaan doen. 

Eén van de maatregelen die ze gaan treffen is het gebruik van de ‘Red Button’-app, die 10 jaar geleden in Finland is ontwikkeld. Spelers kunnen deze app downloaden (via een code die ze ontvangen van hun voetbalbond) en vervolgens anoniem melding doen van matchfixing. Het mag ook met mededeling van contactgegevens, maar die blijven 100% vertrouwelijk. Op deze manier willen de UEFA en FIFpro de ‘klokkenluiders’ beschermen die melding maken van matchfixing. 

De tweede maatregel is het zogenaamde ‘3R-systeem’. Dat betekent:

  • Recognise (herkennen): herken dat er matchfixing plaatsvindt en wees je ervan bewust;
  • Reject (afwijzen): aanbiedingen om hieraan mee te werken moet je afwijzen;
  • Report (melden): meld het als je matchfixing ziet of vermoedt; dit kan via de Red Button-app.