De Tweede Kamerfractie van D66 wil matchfixing expliciet strafbaar gaan stellen. Matchfixing is het manipuleren van de uitkomsten van sportwedstrijden om daar op de gokmarkt geld mee te verdienen. D66 vindt dat een aanpassing van de wet het eenvoudiger zou maken voor het Openbaar Ministerie om matchfixers en frauderende sporters wettelijk te vervolgen. En meerderheid van VVD, CDA, ChristenUnie en de SP schijnt het voorstel te steunen.
Nederland loopt achter
Nederland loopt in dit opzicht wat achter. Want verschillende andere Europese landen hebben al een strafbepaling voor matchfixing. D66-Kamerlid Jeanet van der Laan vindt dat "Nederland niet aan de zijlijn mag blijven staan" in dit opzicht.
Er gebeurt het laatste jaar veel op het vlak van de beteugeling van matchfixing. Met een recent ontwikkelde app moet matchfixing in het voetbal worden bestreden. De spelersvakbond VVCS wil zelfs dat elke profvoetballer gebruik gaat maken van deze app. Voetballers kunnen dan via deze zogeheten ‘Red Button’-app snel en anoniem melding maken van verdachte omstandigheden.
NOS voert groot onderzoek naar matchfixing
Eerder dit jaar heeft de NOS onderzoek gedaan naar verdenkingen van matchfixing bij darten, voetbal en basketbal. Op dit moment doet het Openbaar Ministerie onderzoek naar verdenkingen van matchfixing in het darten, en naar de gele kaart die Sparta-verdediger Tom Beugelsdijk vorig jaar kreeg. Er is echter nog nooit een sporter of gokker in Nederland vervolgd om betrokkenheid bij matchfixing.
NOS-journalisten Guido van Gorp en Ben Meindertsma deden een half jaar geleden onderzoek naar matchfixing in Nederland. Hun zoektocht naar matchfixing in het voetbal, tennis, basketbal en darten kun je beluisteren in de vijfdelige podcastserie Gefixt.
Huidige Nederlandse wet voldoet niet
Sporters en gokkers die afspraken maken om een sportwedstrijd te manipuleren kunnen op dit moment vervolgd worden in het kader van niet-ambtelijke corruptie, oplichting of witwassen.
Uit onderzoek blijkt dat de huidige Nederlandse wet mogelijk een aantal hiaten kent. Zo is het op dit moment niet strafbaar voor een matchfixer en een sporter om contact met elkaar te leggen, waarbij de sporter iets krijgt aangeboden zonder dat er al over een tegenprestatie wordt gesproken. Dit strafbaar stellen zou al heel wat kunnen helpen bij de opsporing.
Een mogelijk nadeel van een apart wetsartikel is wel dat het de bewijslast zwaarder maakt, omdat je nu specifiek strafbaar gedrag moet aantonen. Terwijl de vervolging onder de huidige wetsartikelen ruimte laat voor "een algemene notie van strafwaardigheid". Kortom er is nog een hele juridische weg te gaan om matchfixing adequaat dicht te timmeren.
Matchfixing in het beloftenvoetbal in de kijker
Eerder dit jaar zei een zelfverklaarde matchfixer dat hij meerdere wedstrijden in het beloftenvoetbal had gefixt. Dat zegt hij in de NOS-podcast Gefixt. Hij beweert onder anderen vijf spelers van Jong RKC te hebben omgekocht.
De NOS kwam de fixer van rond de twintig op het spoor via social media. Hij stelt wedstrijden in de beloftencompetitie van het betaald voetbal gemanipuleerd te hebben. In die competitie spelen teams van profclubs met spelers onder de 21 jaar, samen met reserves van het eerste elftal. Beloftencompetitie is feitelijk de wachtkamer van het profvoetbal.
De fixer gaf aan de wedstrijd Jong Roda JC-Jong RKC (2-1), op 5 november 2019, gefixt te hebben. Vijf spelers van Jong RKC kregen ieder zo'n 1.500 euro om de wedstrijd te verliezen. Een bevriende speler van Jong Roda zou de spelers van Jong RKC voor hem benaderd hebben. "De winst was 20.000 à 30.000 euro", zegt de fixer in de podcast. De speler van Jong Roda deelde in de winst.
Gokdatabedrijf analyseert de gokpatronen
Een gokdatabedrijf heeft de gokpatronen van de betreffende wedstrijd geanalyseerd. "Wij twijfelen aan de integriteit van deze wedstrijd", schrijft het bedrijf. Uit de analyse blijkt namelijk dat bij een van de grootste Aziatische gokaanbieders Singbet, in de eerste helft opvallend veel gegokt werd op winst van Jong Roda, terwijl het spelbeeld daar geen enkele aanleiding voor gaf.
Volkomen onnatuurlijk gokgedrag
"Het is volkomen onnatuurlijk onder normale omstandigheden dat de kans dat een team wint met ongeveer 16 procent toeneemt in 45 minuten zonder doelpunten of rode kaarten. Jong Roda ging van duidelijke outsider naar duidelijke favoriet om de wedstrijd te winnen", stelt het bedrijf. Conclusie: "zeer verdacht".
KNVB
De KNVB neemt de zaak hoog op en wil dat de politie onderzoek doet. Tot voor kort werd de beloftencompetitie niet gemonitord door de KNVB op verdachte gokbewegingen. Het was volgens voorzitter De Jong een "gat waar weinig zicht op was". Dat er al langer signalen waren dat deze competitie kwetsbaar is voor matchfixing is een feit.
Jonge spelers gevoelig voor matchfixing
Ook al zijn de tribunes leeg, dat weerhoudt gokkers er niet van te gokken op de Nederlandse beloftencompetitie. Volgens gokdatabedrijf Sportradar wordt er - met name in Azië- voor 4,5 miljoen euro per wedstrijd gegokt, en dat via 154 wedkantoren. De spelers in deze competitie verdienen soms maar 600 euro per maand. Het zijn vaak jonge spelers die nog geen hoge salarissen verdienen en om die reden makkelijk benaderbaar zijn. Er is weinig publiek bij de wedstrijden en ook weinig toezicht.
Topje van de ijsberg
NOS-verslaggever Jeroen Stekelenburg waarschuwt in een uitzending van Studio Voetbal voor deze ontwikkeling: "Dit zal echt schering en inslag zijn en als er niets tegen gebeurt, wordt die olievlek alleen maar groter".
